Socioloog Abram de Swaan: ‘Moeder Theresa hield niets geheim’, Medisch Contact, 19 december 2012

tekst Henk Maassen en Joost Visser

Vroeger sprak je niet over kanker. Was de arts exclusief gezaghebbend. Had de patiënt geen mening. Maar ‘het ziekenhuis van nu is onherkenbaar veranderd’, zegt socioloog Abram de Swaan. Soms gaat de transparantie over grenzen, vindt hij. ‘Het epd is volstrekt onverantwoord.’

Na een bezoek aan de beroemde Kali-tempels in Calcutta, enige jaren geleden, stuitte socioloog Abram de Swaan op een halfopen deur. Voorbijgangers konden in het halfdonker net een glimp opvangen van een angstaanjagend tafereel. ‘Rijen uitgemergelde, nauwelijks geklede menselijke gedaantes lagen of zaten op hun metalen bedden’, zo schrijft hij later. ‘Aan weerszijden van de ingang bevond zich een lange ziekenzaal waarin langs de betonnen muren twee rijen bedden tegenover elkaar waren geplaatst. Hoge ramen met gaas van ijzerdraad en metalen staven lieten slechts een zwak schijnsel door van de verblindende zon buiten. Er was geen enkel medisch instrument te zien, geen nachtkastjes met medicijnen, zelfs geen verpleegsters of dokters. Alleen maar een paar zwijgzame nonnen en de dozijnen stervende patiënten die op geen enkele manier werden afgeschermd van de blik van andere zieken, en bovendien waren blootgesteld aan de nieuwsgierige en intimiderende blikken van de toevallige bezoeker of de eerbiedige pelgrim, want dit was uiteindelijk een oord van godsvrucht en barmhartigheid, van contemplatie over de vergankelijkheid van alle leven en de onontkoombaarheid van de dood… in het volle zicht van eenieder die de moeite nam om te kijken.’ Lees meer..