Abram de Swaan Nood en deugd: over altruïsme en collectieve actie. Prof. H.C. Duijkerlezing, De Gids, 147, 3, pp. 139 – 151, 1984

 

Het leven is een randverschijnsel; ontstaan op het raakvlak van aarde en water, duurt het voort op de bodem van de lucht. Een korte verstoring, een kleine tegenslag is genoeg om alles weer weg te vagen. Ook de menselijke soort leeft in de kantlijn. Die mensen blijven maar net in leven; wat minder eten, een kleine verkoeling of verhitting en ze zijn er geweest. Zelfs rijke en machtige mensen balanceren op de rand; zij moeten een heel samenstel van onderdanen bij elkaar en onder zich houden en zich verdedigen tegen even rijke en machtige rivalen.

Het zijn maar smalle marges, kleine voordelen, die telkens beslissend zijn voor de kansen op het voortbestaan. Lees meer