Noten

1. Zie o.a. de gelijknamige bundel Greed & grievance: economic agendas in civil wars. Ed. by Mats Berda & David M. Malone. Boulder, Co, Lynne Rienner 2000.

2. De formulering is die van het NIOD-rapport (perssamenvatting, sub (3).

3. Het ging over Napoleon III, Le 18e Brumaire…

4. Over het militaire leven in die tijd: zie de prachtige mémoires van Bram van Stolk, S1`

5. S. Kleereekoper, Leerboek der bedrijfseconomie. Dl.

6. Baschwitz, Denkend mens en menigte

7. Zie onder andere Hans Toch

8. Een onbeduidend voorval (NRC)

9. Brig. Generaal Van der Wind tot Dutchbat luitenant Van Duijn die naar buiten wilde brengen ‘dat hij had gezien hoe de Serviërs paspoorten van Moslims aan het verbranden waren.’ NRC 12/11 2002, p. 2

10. Charles C. Moskos, ‘Towards a Postmodern Military : The United States as a Paradigm’ in: Charles C. Moskos, John Allen Williams and David R. Segal (eds) The Postmodern Military: Armed Forces after the Cold War. New York: St martin’s Press, 2000, pp. 14-31.

Een verkorte versie van deze rede verscheen op 16 november 2002 in NRC Handelsblad onder de titel: De lucht, het lijf en de leden. Over Srebrenica en het nationale taboe op geweld.